Tết Hàn Thực năm ẤT Tỵ, 2025
Hôm qua, nhóm học trò chúng tôi được về Nguyệt Linh Đường dự Tết Hàn Thực. Để chuẩn bị cho buổi lễ, chúng tôi mỗi người một việc nhóm làm vệ sinh bể lọc nước cho hồ cá, nhóm chị em chuẩn bị làm bánh bánh trôi bánh chay, nhóm thì tỉa cây cảnh, quy hoạch vườn cây cho gọn gàng, mấy anh chị em thì lau dọn phòng thờ, rửa và bày biện hoa quả...
Lần này đặc biệt hơn, chúng tôi được Thầy cho phép ngồi thiền trước khi lao động. Đây là bài tập thực công, xả khí tay chân, đây là lần đầu tiên tôi được tập ở Nhật Nguyệt Linh Đường. Tôi cảm nhận rõ rệt sự khác biệt, rõ nhất là một nguồn năng lượng tinh khiết, mạnh mẽ như từng đợt sóng cứ thế lan tỏa khắp cơ thể và tâm trí tôi lúc ấy.
Đúng 3 giờ chiều, mâm cỗ Tết Hàn Thực đã sẵn sàng, tinh tươm và đẹp mắt. Dù đầu gối bị đau, Thầy vẫn cố gắng quỳ xuống để làm lễ. Khoảnh khắc ấy, thời gian như ngưng lại, không gian lắng đọng thiêng liêng.
Buổi lễ có sự hiện diện của gần 100 vị khách, đại diện của Đại Việt, Thầy Chu Văn An cùng các học trò, cụ Quang Trung, cụ Trần Hưng Đạo, cụ Nguyễn Trãi, dòng họ Đỗ và rất đông quan khách trong thế giới tâm linh về tham dự.
Chúng tôi được Thầy cho phép xuất vía sang không gian tâm linh để mời rượu các cụ. Tôi chỉ nhớ rõ cảm giác lúc ấy vút 1 cái, thân thể bỗng nhẹ bẫng và thì lòng ngập tràn hân hoan.
Bài học quý giá:
Buổi lễ được tổ chức vào ngày 2/3 âm lịch, sớm hơn 1 ngày so với Tết Hàn Thực truyền thống. Để các học trò có thể về tham dự đông đủ hơn, Thầy đã làm sớm 1 ngày. Khi Thầy làm lễ, có khấn câu "Hôm nay là Tết Hàn Thực….", thì sau đó Thầy Chu Văn An đã nhẹ nhàng sửa lại, hãy nói "Nhân dịp Tết Hàn Thực…"
Chứng kiến khoảnh khắc ấy, tôi thấy thật xúc động và thấm thía. Ngay cả Thầy cũng luôn được Thầy của Thầy sửa từng câu từng chữ. Còn chúng tôi, đôi lúc được Thầy sửa lời ăn tiếng nói thì lại cảm thấy sợ bị mắng, ngại ngần vì sợ sai, nhưng lúc này mới thực sự hiểu: việc sửa dạy của Thầy từng chi tiết nhỏ từ lời nói, tư duy chính là cách Thầy nâng niu, gìn giữ và trao truyền cho học trò những giá trị thiêng liêng, đúng đắn nhất của đời người. Chúng tôi đã được Thầy dạy rất rất nhiều lần như thế.
Lời dạy đáng nhớ từ cụ Nguyễn Trãi:
Trong buổi lễ, cụ Nguyễn Trãi có dạy rằng: năm nay là năm Tỵ, năm dễ gặp nhiều sự kiện liên quan đến chuyện oan khuất. Việc tốt sẽ càng tốt, nhưng ngược lại việc xấu cũng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Vì thế, mỗi chúng ta đều cần cẩn trọng trong từng phát ngôn và hành động của mình, tránh những việc dễ gây kiện tụng hay tranh chấp. Thầy Nguyễn Trãi khuyên Thầy trò chúng tôi nếu gặp những chuyện này, tốt nhất hãy kiên nhẫn, bình tâm để vượt qua giai đoạn nhạy cảm năm nay….
Được biết năng lượng của năm Tỵ thường được coi là mạnh mẽ nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động khó lường, điều này dễ tạo nên các tình huống dễ gây hiểu lầm, mâu thuẫn dẫn tới thị phi và tranh chấp. Năm Tỵ thuộc hành Hỏa. Hỏa chủ về lời nói, hành động quyết liệt và dễ tạo xung đột nếu không kiềm chế. Chính vì thế, trong năm này, mỗi người càng cần cẩn trọng trong lời ăn tiếng nói, tránh những phát ngôn nóng nảy, thiếu kiểm soát để tránh dẫn tới tranh chấp hay kiện tụng….Trước kia tôi ít khi chú ý đến những chi tiết này, nhưng hôm nay, khi được nghe lời dạy của cụ Nguyễn Trãi tôi càng cảm nhận được sự sâu sắc, tình thương yêu các cụ dành cho Thầy trò chúng tôi.
Kết thúc 1 ngày lao động, tham gia cùng làm việc tại Nguyệt Linh Đường từ sáng sớm, nhưng tôi không thấy mệt, chỉ thấy hứng khởi, hân hoan. Có lẽ chúng tôi đươc thanh lọc, được thiền sớm, được tham dự 1 lễ lớn, được gặp các cụ bề trên, được sang không gian tâm linh đặc biệt, được các cụ dạy dỗ, yêu thương nên như thế
Con cảm ơn Thầy, cảm ơn BTC lớp đã cho con tham gia buổi lễ này, để trong hành trình tu tập của mình, con lại có thêm những bài học mới.
Tết Hàn Thực mồng 3 tháng 3 năm Ất Tỵ
Phong tục tập quán của Việt Nam có rất nhiều ngày Lễ Tết truyền thống trong năm, bắt đầu một năm mới có Tết Nguyên Đán, rồi nhanh đến Tết Nguyên Tiêu (ngày rằm tháng giêng), đến tháng 3 sẽ có Tết Hàn thực - một lễ hội truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch. Tết này có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng ở Việt Nam đã trở thành một phong tục đặc trưng, gắn liền với món bánh trôi, bánh chay và các hoạt động tôn vinh tổ tiên, gia đình.
Tết Hàn thực còn có ý nghĩa là dịp để mọi người tưởng nhớ đến tổ tiên và cội nguồn, đồng thời thể hiện sự gắn bó với các giá trị truyền thống của dân tộc. Tết Hàn thực còn là dịp để mọi người trong gia đình sum họp, cùng nhau làm bánh và thưởng thức những món ăn truyền thống.
Người ta ví Bánh trôi tượng trưng cho hình ảnh "tròn trịa", thể hiện sự hoàn hảo, đầy đủ trong cuộc sống. Trong một số quan niệm, bánh trôi có thể liên quan đến sự thăng trầm của cuộc đời, như việc "trôi" qua những thử thách, khó khăn. Ngoài ra, bánh trôi cũng thể hiện sự gắn kết trong gia đình, cộng đồng.
Bánh chay mang một ý nghĩa thanh tịnh, nhẹ nhàng và không có sự phức tạp như bánh trôi. Bánh chay có thể đại diện cho sự thanh khiết, tâm hồn trong sáng, đồng thời cũng tượng trưng cho sự tôn kính, tưởng nhớ tổ tiên.
Năm nay, Tết Hàn Thực vào ngày thứ hai nên Thầy đã xin phép các Cụ để chúng tôi được về NNLĐ làm bánh dâng Hương các Cụ sớm 1 ngày để các học trò về được đông đủ. Nhóm lao động nhân tiện cũng được Thầy đổi lịch lao động sớm 1 tuần để về cùng dự ngày Tết ý nghĩa này. Còn tôi thì về CS với lý do mong muốn được làm bánh và tham dự ngày Lễ này.
Ban sự kiện rất cẩn thận họp trước đó để cùng bàn số lượng cần làm bánh, rút kinh nghiệm từ những năm trước để có sự chuẩn bị tốt nhất.
Năm nay học trò về đông nên số lượng làm cũng nhiều hơn, dự kiến là Bánh trôi: Số lượng 450 viên và bánh chay sẽ là 36 viên. Thầy cẩn thận từ 10h sáng đã hỏi nguyên liệu làm bánh và chuẩn bị làm cho sớm.
Những chiếc bánh tròn tròn xinh xinh nhìn rất vui mắt, người nặn bánh làm sao để nhân phải đều tay, vỏ phủ đều, còn bếp trường theoThầy đứng bếp từ đầu đến cuối luộc rất kỹ thuật để từng viên bánh sao không nát quá, nhân phải chín. Thỉnh thoảng chúng tôi lại bị nhắc viên này hơi to, viên này hơi nhỏ, có viên vỏ chưa đều đấy nhé… thế là đội thợ nặn lại sửa ngay và thành quả để có những sản phẩm rất đẹp mắt
• Bánh trôi: được làm từ bột gạo nếp, có hình tròn, bên trong có mật, luộc khi nổi lên mặt nước là được nhưng phải đảm bảo mật chín nhân mật không bị sần sật.
• Bánh chay: cũng được làm từ bột gạo nếp, có nhân đậu xanh được luộc chín, có nước đường chưng cùng bột sắn thơm lừng mùi hương bưởi.
Thành quả là mâm Lễ thắp Hương trên NNLĐ được trang trí rất sinh động và trang trọng.
Đến giờ làm Lễ, Thầy khấn các Cụ:
Chúng con xin dâng năm thức hương thơm, hương Giới, hương Định, hương Tuệ, hương Giải thoát, hương Giải thoát Tri kiến năm thức hương này kết thành đài mây sáng trưng pháp giới cúng dường các Bậc Sinh Thành, cúng dường các Thầy, các Vị khách, cúng dường tất cả các quan khách … Chúng con xin kính dâng lên mỗi Vị một lẵng hoa thơm, một mâm lễ vật.
Kính thưa các Vị Bề Trên, hôm nay là ngày Lễ Tết Hàn Thực chúng con lòng thành lễ mọn kính dâng lễ vật. Cầu xin các Vị chấp lễ chấp bái…
Khi Thầy khấn xong, Thầy Chu Văn An đã nói riêng với Thầy Huệ Tâm: Hôm nay không phải ngày Lễ Hàn Thực mà phải nói đúng là: nhân Tết Hàn Thực thì sẽ đúng hơn.
Hôm nay có đông các Cụ về dự lễ, tôi chỉ biết được có Gia tiên dòng họ Đỗ, Cụ Nguyễn Trãi, Cụ Quang Trung, có cả các Vua Hùng…
Thầy Chu Văn An đưa 5 học trò cụa Cụ tham gia học cách mà người trần tục làm lễ này
Trước khi Thầy Huệ Tâm mời các Cụ vào tiệc, Cụ Nguyễn Trãi đã dặn Thầy: Năm nay là năm Ất ty, Thầy trò phát ngôn phải hết sức cẩn thận, rất tránh những sự việc liên quan kiện tụng...
Tôi cũng ít khi quan tâm trong việc tìm hiểu ngũ hành của mỗi năm, Cụ nói về tra ra mới biết năm nay năm Hỏa.
Lời các Cụ dạy bao giờ cũng thật sâu sắc!
Thầy mời các Cụ vào tiệc, học trò vinh dự được Thầy cho xuất vía mời tiệc các Cụ.
Buổi lễ kết thúc, chúng tôi được thụ lộc, bánh quá ngon, không chê vào đâu được, mọi người quây quần bên Thầy ấm cúng và vui vẻ.
Một cảm giác lâng lâng vì hôm nay chúng tôi đã có mặt ngày hôm nay. Mỗi một lần đi là những bài học mới, với mỗi ngày Lễ sẽ đều có ý nghĩa riêng và đó là lý do mà nếu ai không về được Nhà thì quả thực rất tiếc.
Con xin Cảm Tạ Thầy, Tạ Ơn các Bề Trên đã cho chúng con được tham gia, được nhận những bài học quý giá các Cụ đã dạy, cũng như hiểu hơn về ý nghĩa sâu sắc của ngày Lễ này!
(nguồn ảnh: Lớp KCTL)
