Phim ảnh và tâm linh

[Khánh Ly]

Ý tưởng thứ 2 được nêu trong cuốn sách nổi tiếng Simulacra and Simulation (Giả thể và giả lập) của Jean Baudrillard ra đời năm 1981, tác giả đề cập tới văn hóa tiêu dùng cuối thế kỷ XX trở thành sự mô phỏng, bắt chước của thế giới ảo nhưng còn thực hơn thế giới thực. Ví dụ: hoạt động đi bộ và chạy tưởng chừng cực kỳ đơn giản nhưng hiện tại nó trở nên phức tạp vì thông qua truyền thông, quảng cáo, nhà sản xuất hướng người tập đến việc phải cân nhắc rất nhiều yếu tố như lựa chọn đi đôi giày nào thoải mái, mặc bộ quần áo nào dễ chịu, nghe bài nhạc nào phù hợp...
Hoặc một ví dụ khác liên quan đến hoạt động ăn uống: ngày nay mọi người hầu như không còn tiêu thụ thực phẩm do chính mình tự sản xuất ra mà lựa chọn các loại đồ ăn có ích cho sức khỏe. Tuy những đồ ăn này có thể được sản xuất một cách cực kỳ công nghiệp nhưng lại được quảng cáo là sản phẩm tự nhiên, tạo ra một cách rất thủ công giống phương thức những người nông dân sản xuất trong quá khứ. Như vậy, những yếu tố phụ trợ liên quan đã khiến con người quên đi bản chất thực sự của một mặt hàng hay sản phẩm, dịch vụ nào đó. Chính bản chất mới là thứ cần phải cân nhắc kỹ càng trước khi lựa chọn bất kỳ một thứ gì chứ không phải những sự quảng cáo, tô vẽ xung quanh để đánh lạc hướng. Điển hình của ví dụ này là sữa, từ một sản phẩm thay thế cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ khi thiếu sữa mẹ đã được quảng cáo và truyền thông thành một sản phẩm thiết yếu của cuộc sống, thậm chí còn tốt hơn sữa mẹ… Có thể nói, con người đang sống trong một thế giới mà các sản phẩm, hiện tượng, hoạt động, đã bị thay đổi khác xa bản chất vốn có của nó.
Ý tưởng thứ 3 được lấy từ tư tưởng của nhà triết học vĩ đại Các Mác về sự bóc lột của tầng lớp tư sản với vô sản. Tại sao tầng lớp vô sản không nhận ra bản chất bị bóc lột? Vì nhận thức của họ đã bị đánh lạc hướng bởi các yếu tố xã hội như giáo dục, tôn giáo, lịch sử, tinh thần dân tộc,... khiến họ quên đi sự thật mình đang bị lợi dụng như thế nào.
Ý tưởng cuối cùng đến từ triết gia Descartes - người nổi tiếng với câu nói " tôi tư duy nên tôi tồn tại". Trong cuốn sách xuất bản năm 1641 của mình, ông đã đề cập đến một câu hỏi đó là làm thế nào để chắc chắn rằng thế giới mình đang sống hay đang trải nghiệm không phải là một ảo ảnh được tạo ra bởi một con quỷ xấu xa nào đó. Ông giải thích cho ý tưởng này từ những gì ông thấy và cảm nhận khi đang ngủ. Trong giấc mơ ông cho rằng những giác quan không thể tin tưởng được. Chúng không cung cấp đủ thông tin, bằng chứng về việc thế giới xung quanh ta là thực hay chỉ là sản phẩm của suy nghĩ. Vậy nên rất có thể tất cả những thứ mà con người trải nghiệm chỉ là ảo ảnh được tạo ra bởi một con quỷ xấu xa nào đó. Và trong phim ảnh, con quỷ xấu xa đó được hình tượng hóa cụ thể là trí tuệ nhân tạo, là máy móc, thứ đưa con người vào môi trường giả lập, nuôi dưỡng trí óc con người trong đó, còn thân thể ngoài đời thực bị khai thác dần để lấy năng lượng cho cỗ máy này. Vậy nên con người không thể phân biệt đâu là giả, đâu là thật, mà thậm chí chính nó khiến con người mắc kẹt trong ảo ảnh, giấc mơ không hề có thật.
Các ý tưởng triết học gây tranh cãi trong nhiều năm dài, rằng chúng ta có đang sống trong thế giới giả lập được điều hành bởi máy móc hay thế lực bên ngoài hành tinh hay không? Chưa ai có thể khẳng định được điều đó... cho đến khi có người lãnh đạo xuống trần làm nhiệm vụ dẫn dắt, khai sáng cho chúng sinh. Nếu có duyên biết đến vị lãnh đạo đó, và bạn đã chọn viên thuốc màu đỏ - lựa chọn được thức tỉnh, con đường giác ngộ của bạn chính là ở đây và ngay bây giờ!
Chúc mọi người luôn tinh tấn trên con đường giác ngộ!

/