Con đường Đời, Đạo song tu...

[Tieutrucxinh]

Con đường Đời – Đạo song tu - Những thử thách, khó khăn, cản trở

Nói về nhận thức trước khi gặp Thầy, tôi mang theo chấp niệm muốn đi tu và nghĩ đi tu là sẽ cạo đầu lên chùa, tụng kinh, niệm phật, gõ mõ, ăn chay… Để rồi ngày tôi gặp được Thầy, con đường Đạo hiện ra trước mắt tôi nó rộng lớn và thấu đáo. Từ đó, tôi hiểu mình đã đạt được điều mình mong muốn và chọn lựa, chọn được cho mình con đường Đời – Đạo song tu.
Sau hành trình hơn 13 năm, tôi đã hiểu vì sao có câu nói: “Thứ nhất là tu tại gia, thứ hai tu chợ, thứ ba tu chùa”. Bởi vì so với “tu chùa” là “chuyên tu” với mọi điều kiện thuận lợi để tu luyện thì việc “tu tại gia, tu chợ” hay chính là “Đời- Đạo song tu”, người tu phải đối mặt với nhiều thử thách, khó khăn và cản trở đặc thù, vì họ vừa phải duy trì cuộc sống đời thường với các trách nhiệm và bổn phận, vừa nỗ lực tu luyện để đạt được sự phát triển tinh thần và đạo đức. Sự song hành giữa Đời và Đạo này tạo ra những thách thức riêng, trong đó có một số thách thức điển hình như:
1. Xung đột giữa trách nhiệm đời sống và sự tập trung vào tu luyện:
Trong cuộc sống, những người song tu có gia đình, công việc, và trách nhiệm xã hội, điều này thường gây áp lực lớn về thời gian và năng lượng. Sự xung đột này khiến họ khó duy trì thời gian dành cho việc tu luyện hoặc thiền định. Họ có thể bị cuốn vào các vấn đề thực tế trong cuộc sống, khiến sự tu hành bị gián đoạn hoặc giảm bớt sự tập trung.
Đây là vấn đề khó khăn mà chính tôi nhiều lúc gặp phải, bị mâu thuẫn và luôn cảm thấy phải đấu tranh để không bị chệch khỏi con đường mà mình đã chọn.
2. Khó khăn trong việc buông bỏ lòng tham và dục vọng trong cuộc sống đời thường:
Trong đời sống, con người phải đối diện với nhiều mong muốn vật chất và cảm xúc, chẳng hạn như mong muốn thành công, thăng tiến, và có được sự công nhận… Những người chọn song tu cần giữ được sự cân bằng để không bị cuốn vào lòng tham, dục vọng và sự cạnh tranh. Điều này đòi hỏi họ phải có ý chí mạnh mẽ và khả năng nhận diện, kiểm soát được các ham muốn bản năng.
Thực tế, khi quay trở lại con đường Đời với sự song hành của con đường Đạo, những việc ở Đời tôi chọn làm đã không còn gắn liền với mong muốn về vật chất, thành công hay thăng tiến… mà nó mang ý nghĩa, giá trị đóng góp và cống hiến, có ích gì cho bản thân mình, cho tổ chức và cho cộng đồng.
3. Đối mặt với sự phán xét và không hiểu và không đồng thuận từ xã hội, gia đình, bạn bè…:
Sống trong đời thường mà vẫn kiên trì theo đuổi đạo nghĩa là phải hành xử khác biệt, đôi khi gây ra sự nghi ngờ hoặc phán xét từ người khác. Gia đình, bạn bè, hoặc đồng nghiệp có thể không hiểu, hoặc thậm chí phản đối, khi họ chọn cách sống giản dị, buông bỏ hoặc dành thời gian cho tu luyện. Sự thiếu thấu hiểu này là thách thức lớn, đòi hỏi họ phải kiên nhẫn và khéo léo trong việc hòa hợp với mọi người xung quanh.
Tôi tin rằng sẽ có nhiều người đồng cảm với tôi khi đọc đến khó khăn này. Rào cản này tôi đã, đang và vẫn đối mặt… Trước đây tôi thấy rất buồn, thậm chí còn cảm thấy mối quan hệ ở “Đời” bị ảnh hưởng khi mình chọn đi thêm con đường “Đạo”, thấy rõ sự xa cách, khó chia sẻ… giống như thế giới xung quanh chia hai phần, khó mà chia sẻ và hòa chung được với người ở hai thế giới Đời – Đạo đó.
4. Khó khăn trong việc duy trì tâm an lạc giữa bộn bề lo toan:
Người tu luyện phải giữ tâm trí tỉnh thức, nhưng đời sống với nhiều lo toan và áp lực khiến họ dễ rơi vào sự lo lắng và bất an. Những khó khăn trong cuộc sống như tài chính, sức khỏe, hoặc các mối quan hệ có thể làm cho tâm an lạc bị lung lay. Điều này đòi hỏi họ phải có kỹ năng quản lý cảm xúc, sử dụng thiền định, hoặc các phương pháp tĩnh tâm để duy trì sự bình thản trước các biến động của cuộc sống.
Đối mặt với khó khăn này, tôi luôn chọn cách thiền, bật bài của Thầy lên và thả mình vào bài luyện là cách cân bằng lại cảm xúc, cảm thấy bình tĩnh đối diện với các vấn đề thực tại.
5. Thử thách khi phải cân bằng giữa sự thành công trong Đời và sự khiêm nhường trong Đạo:
Người song tu phải đối diện với sự xung đột giữa việc đạt được thành tựu trong cuộc sống (vị trí, danh tiếng, tài sản) và giữ được sự khiêm nhường, buông bỏ trong Đạo. Sự thành công trong đời thường có thể dễ dàng khiến họ cảm thấy tự hào hoặc gắn bó với cái tôi, điều này đi ngược lại với nguyên tắc của Đạo, nên cần nhận diện cái tôi để không bám víu vào thành công và không để bản thân bị cuốn vào danh vọng.
Nhận diện rõ và phân biệt tâm thế khi mình đang sống ở Đời (Vị trí công việc hiện tại) và tâm thế trong Đạo (khi mình là học trò, là một thành viên trong tập thể tu luyện) để không bị lẫn lộn và ứng xử sai lệch.
6. Thời gian và kỷ luật cá nhân:
Để song tu thành công, người tu hành cần phải phân bổ thời gian hợp lý cho cả công việc đời thường và tu luyện. Điều này đòi hỏi sự kỷ luật cao, một lịch trình chặt chẽ và tinh thần tự giác để duy trì cả hai. Nhiều người dễ bị mất cân bằng, khiến họ bỏ bê việc tu luyện hoặc công việc đời thường.
Việc này không dễ, nhưng theo thời gian, tạo được thói quen và sắp xếp khung thời gian phù hợp, việc tu luyện thường vào các khung giờ sáng khi ngủ dậy, tối trước khi đi ngủ dành thời gian tập thiền, còn khung giờ ban ngày đi làm, sẽ dành sự tập trung cho công việc và trách nhiệm đang có.
7. Thử thách giữ vững lý tưởng khi gặp thất bại trong đời sống:
Đời sống không thể tránh khỏi những lúc thất bại, mất mát và khó khăn. Những người song tu có thể gặp những lúc thất vọng, chán nản khi mọi thứ trong đời sống không diễn ra theo ý muốn. Điều này có thể ảnh hưởng đến niềm tin và tinh thần tu luyện của họ. Để giữ vững lý tưởng, họ cần phải học cách chấp nhận và nhìn nhận thất bại là bài học cần thiết trên con đường hoàn thiện.
Đối với một người chọn con đường khởi nghiệp như tôi, thành công có, thất bại có… thử thách, sóng gió quá nhiều… nhưng tôi may mắn, có một chỗ dựa tinh thần, một sợi dây giữ mình lại để không gục ngã, đó là niềm tin, là con đường Đạo mình đã chọn, điều này giúp tôi chấp nhận và vượt qua thất bại để đi tiếp, không từ bỏ…
8. Đối diện với sự cô độc và thiếu người chia sẻ:
Người chọn song tu không chỉ khác biệt với người thường trong cách sống mà còn có nhu cầu tìm kiếm sự tĩnh lặng và nội tâm. Sự khác biệt này có thể làm họ cảm thấy khó tìm được người có cùng chí hướng để chia sẻ và đồng cảm, dẫn đến cảm giác cô độc. Họ phải học cách tự an ủi, tự nâng đỡ tinh thần và tìm niềm vui trong sự độc lập.
Điều này, tôi cũng trải nghiệm và dần dần cũng điều chỉnh, chấp nhận sự cô độc khi khó có thể chia sẻ với những người xung quanh, hàng ngày tiếp xúc mà không biết/ không hiểu về con đường mình theo đuổi… nên lại tìm đến thiền để thấu hiểu nội tâm và làm bạn với chính mình để thấy mình đủ đầy và không đơn độc.
9. Khả năng linh hoạt thích nghi và buông bỏ trong cả Đời và Đạo:
Khi đối mặt với các tình huống bất ngờ hoặc thay đổi, người song tu phải duy trì khả năng linh hoạt, không bám víu vào bất kỳ hình thức hay kết quả nào. Đôi khi, họ cần sẵn sàng thay đổi cách tu luyện để phù hợp với cuộc sống, và đồng thời biết buông bỏ nếu điều đó cản trở con đường đạo. Sự linh hoạt giúp họ sống và tu luyện một cách hài hòa, không bị ràng buộc.
Lựa chọn thứ tự ưu tiên không phải lúc nào cũng dễ dàng, có những lúc kết quả trên con đường Đời cũng chưa đâu vào đâu, mà kết quả trong tu luyện của con đường Đạo thậm chí còn mù mờ, đi xuống… nhưng dù kết quả như thế nào, sự lựa chọn và niềm tin vào con đường đã chọn lại dìu bước để tôi vượt qua khó khăn và đi tiếp.

Những người Đời - Đạo song tu cần có trí tuệ và lòng kiên nhẫn để duy trì được sự hài hòa giữa cuộc sống đời thường và hành trình tu luyện. Đây là một con đường đầy thử thách nhưng cũng đem lại những thành tựu tinh thần và giá trị sống sâu sắc.
Niềm tin mạnh mẽ vào ý nghĩa và giá trị của con đường Đời - Đạo song tu là động lực quan trọng. Người song tu nuôi dưỡng lòng tin vào khả năng của mình và vào những giá trị mà hành trình tu hành mang lại. Họ tin rằng thử thách chỉ là bước đệm, và rằng sự nỗ lực sẽ mang lại sự bình an, thấu hiểu, và ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống.

TTX