Góc nhìn mới về việc thi đại học

Kỳ thi đại học năm 2020 diễn ra cách đây khoảng 2 tuần. Trước mỗi kỳ thi trọng đại như thế này, cả phụ huynh lẫn học sinh đều có nhiều lo lắng, căng thẳng, đặc biệt trong tình hình cả nước đang đối phó trước dịch bệnh Covid. Xung quanh tôi cũng có nhiều gia đình có con em phải thi đại học. Những người làm cha làm mẹ xốn xang lắm, mỗi tin tức về việc thi cử đều khiến họ chăm chú, xen lẫn căng thẳng, các chỉ tiêu, nguyện vọng, cách thức tuyển sinh họ thuộc làu làu như thể chính họ đang bước vào mùa thi vậy.
Duy có một chị - làm giáo viên yoga của tôi, khiến tôi rất ấn tượng, bởi chị đang đi ngược lại với số đông mà tôi vẫn thấy. Con gái chị năm nay cũng thi đại học, nhưng từ khi cô bé học cấp 3, chị đã luôn nói với con rằng: bố mẹ không cần con học đại học. Con có thể học bất cứ thứ gì con thích: đàn, vẽ, may vá, thợ làm đầu, làm công nhân cho xưởng nào đó…Bố mẹ không tạo áp lực và áp đặt con phải đi theo con đường đấy.
Hỏi chị vì sao chị có tư tưởng giáo dục “cách tân” đến như vậy, chị trả lời: chính chị đã là người học 3 trường đại học. Tốt nghiệp trường đầu tiên, chị thấy tấm bằng vô ích với chị. Học thêm trường thứ hai, chưa kịp tốt nghiệp chị đã bỏ vì thấy nó cũng không có giá trị nhiều hơn. Ngay cả trường thứ ba, chị cũng không tốt nghiệp vì khi đó chị đã nhận ra mình đang ở đâu và mình cần phải làm gì. Giờ đây công việc của chị lại không liên quan đến những ngành học chị đã học. Chị chủ động học những kiến thức chị cần, biết dùng nó để làm gì và được gì.
Chị cũng nói thêm: Với chị, quan trọng nhất là học làm người rồi mới đến học để làm việc. Bất cứ nghề nào cũng là cao quý, miễn là người làm nó với cái tâm lương thiện, độc lập được trong cuộc sống và có trách nhiệm với gia đình mình. Bố mẹ không có quyền áp đặt những kỳ vọng của bản thân lên con cái. Còn con cái nên vui sướng trưởng thành, đạt lấy những cái chúng nó đủ năng lực đạt được, không mặc cảm vì có hay không có tấm bằng đại học.
Thực sự, tôi ngưỡng mộ chị với góc nhìn mới và có tính nhân văn như vậy. Tuy tôi chưa ở vai trò là phụ huynh có con thi đại học, nhưng chỉ là một người chị gái có em trai thi đại học thôi, tôi cũng bồn chồn lắm. Tôi vẫn nghĩ rằng đại học là một lựa chọn đúng đắn và cần thiết để trưởng thành. Nhưng góc nhìn của chị cũng đúng. Không khó để nhìn ra nhiều thế hệ ra trường còn đang làm trái ngành nghề, hoặc tệ hơn là thất nghiệp cho dù được học ở những trường đại học có tiếng. Thực sự, “học giỏi” và “giỏi” đúng là hai việc khác nhau.
Đại học chỉ là một trong những lựa chọn. May mắn cho những em nào hiểu rõ về bản thân mình khi mới chỉ tốt nghiệp phổ thông bởi các em đó có cơ hội lựa chọn một cách sáng suốt những gì phù hợp với mình.

/