Đền thờ Quốc Phụ Trần Quốc Chẩn
.
Đền thờ Cổ Trạch.
Là đền thờ Quốc Phụ - Thượng tể Cổ trạch Trần Quốc Chẩn.
Đền nằm bên tả ngạn sông Kinh Thầy, đền Quốc Phụ thuộc thôn Nẻo, xã Chí Minh, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương và đây là một trong tám Bát Cổ nổi tiếng tại vùng đất linh địa này.
Di tích được xây dựng trên gò đất cao giữa cánh đồng lúa chạy dài theo hướng Bắc–Nam. Theo thuyết “phong thuỷ” đền Quốc Phụ có “Kim Xà” (Rắn Vàng), phía trước có đường ra bến đá ven sông Kinh Thầy. Bên trái là cánh đồng Lạng Trì và Ao Vả, tục truyền đây là nơi tắm gội của Trần Quốc Chẩn. Bên phải có cánh đồng Giải Phướn, tại đây có di tích Đống Đỏ, có nhiều đống son tự nhiên. Phía sau có cánh đồng Đống Lăng.
Di tích kiến trúc kiểu chữ Nhị, gồm 5 gian tiền tế và 3 gian Hậu cung xây bít dốc quai chảo. Đền xưa có hai cây đa, một cây đề cổ thụ và con đường “cái quan” ghép đá hộc do nhà nước phong kiến đầu tư để tổ chức tế lễ Quốc Chẩn hàng năm thêm thuận lợi.
Đền Quốc Phụ được trùng tu, tôn tạo nhiều lần vào thời Lê Trung Hưng (TK 17-TK 18) và thời Nguyễn (TK 19). Năm 1951, giặc Pháp từ bốt Trung Hà (Nam Hưng–Nam Sách) đã nã pháo vào khu đền chính hòng tiêu diệt cơ sở bí mật kháng chiến của ta làm nhiều hạng mục công trình bị đổ nát, chỉ còn lại một phần Hậu cung và một số đồ thờ được nhân dân cất giấu từ năm trước. Năm 1953 di tích bị sụp đổ hoàn toàn.
Đến năm 1958, nhân dân địa phương tiếp tục vận động công đức xây lại Hậu cung trên nền móng cũ để ổn định việc sinh hoạt tín ngưỡng, tiếp tục tôn vinh người có công với đất nước.
Năm 1997–1998, thể theo nguyện vọng của đông đảo cán bộ và nhân dân, được sự nhất trí của các cấp và các ngành chức năng, UBND xã đã tổ chức phát động công đức, huy động mọi nguồn lực tại địa phương khôi phục lại đền Quốc Phụ. Công trình đã được hoàn thành trong một thời gian ngắn không quá 60 ngày đêm. Sự đồng tâm nhất trí, quyết tâm của toàn thể Đảng bộ và nhân dân xã Chí Minh đã làm “hồi sinh” di tích “Thượng Tể cổ trạch” (Nhà cũ của Thượng Tể).
Trải qua thời gian, đền Quốc Phụ đã bị xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sập mái gian hậu cung. Trên báo Hải Dương từ Tháng 11/2018 có bài viết nhân dân địa phương mong các cấp, các ngành liên quan sớm có biện pháp để cứu di tích thuộc “Chí Linh bát cổ” nổi tiếng này.
Vào giữa tháng 10/2019, nhận được thông báo từ không gian, Thầy Huệ Tâm đưa học trò đến để gặp Cụ. Nhóm lao động chúng tôi và một số học trò khác may mắn được theo Thầy đi làm việc.
Hôm đó là ngày rằm, ngôi đền im ắng không một bóng người. Khu thờ ở gian chính phía trước đã đóng cửa, nhà thờ phía sau không thấy có bàn thờ, cũng đóng cửa, bụi bặm. Ngôi Đền như bỏ hoang lâu ngày, thấy thật đau lòng.
Thực tế, Thầy kiểm tra thì: Người trần tục đang sửa chữa ngôi đền này nhưng chưa xong, không những đã hỏng phần thực mà phần linh còn bị mất hẳn.
Cụ Trần Quốc Chẩn Là người quản lý toàn bộ đất đai của Việt Nam, ở đây còn bị hỏng thế này, các chỗ khác thì ra sao?…Thảo nào mà Thầy đã được báo phải về đây gấp, thì ra sự việc đã xảy ra nghiêm trọng đến thế!
Việc cần phải làm ngay là Thầy hô lập bàn thờ Quốc Phụ trong không gian, sau đó Thầy dâng hương và mời Cụ hiển linh. Khi về Cụ đã yêu cầu Thầy làm lại phần linh cho ngôi đền này. Thầy xin cụ cho bản thiết kế phần lin h của ngôi đền trước đây. Cụ đã đưa cho Thầy một sơ đồ vẽ trên một tờ giấy Cụ đem theo.
Thầy gọi vía tất cả các học trò về, có cả lớp LTHT. Thầy cho sao lại sơ đồ Cụ mới đưa cho ra một tấm lụa lớn rông bằng cả khu vực đền. Thầy cho 8 học trò LTHT đưa tấm lụa bay lên cao, lớp học trò lớn thì xác định vị trí và chỉ giới của ngôi đền ở trên mặt đất. Thầy lệnh cho 8 học trò LTHT từ từ đưa tấm lụa có sơ đồ đặt xuống đất theo chỉ giới đã xác định. Học trò lớn thì dùng đinh bạc ghim giải lụa xuống đất theo chỉ giới đã định sẵn. Thầy hô to một tiếng, toàn bộ phần linh của khu đền đã được dựng lại đầy đủ theo bản vẽ đã cho.
Khi xong việc, Cụ mời Thầy uống rượu. Thầy nói với chúng tôi Cụ sống giản đơn vẫn mặc bô quần áo nâu giản dị, vẫn trải chiếu ngồi uống rượu dưới đất. Thầy cho phép học trò cùng nâng ly mời rượu. Thầy Chúc Cụ khỏe mạnh, Chúc sự hưng thịnh của đất Việt. Hình như Cụ khóc vì xúc động!
Kết thúc buổi làm việc, mấy Thầy trò ngồi tại Đền nói chuyện, nghe Thầy kể chuyện những lần Thầy gặp các Cụ, các Cụ thử thách tấm lòng của Thầy. Thực ra lần này Cụ thừa sức làm lại phần linh khu đất này hoặc có thể có người khác làm được. Có thể đây là cũng là lần thử đối với Thầy! Cụ muốn biết với vị thế của Thầy mình bây giờ thì tình cảm đối với các Cụ có còn như trước đây không?
Thầy chúng tôi là vậy, dù hiện nay đã ở mức độ rất rất cao trong không gian, nhưng tình cảm của Thầy với các Cụ vẫn như xưa kính trọng, chân thành và các Cụ đối với Thầy vẫn tình cảm như đối với trò từ kiếp nào...
/
