Gạt bỏ tạp niệm khi ngồi Thiền
Khi mới học Thiền phần lớn mọi người khó tập trung tư tưởng; cứ ngồi được một vài phút là “…bao ý nghĩ chợt đến, chợt đi…”. Những chuyện đời thường: miếng cơm manh áo, quan hệ gia đình, xã hội…những lo toan, toan tính cho cuộc sống hàng ngày…đấy là chưa kể đến lưng đau, tê chân, ngứa ngáy …tất cả cứ ùa đến; Vậy làm sao gạt bỏ được để tập trung vào thiền?
Một buổi Thiền đạt kết quả cao là sau buổi đó ta cảm thấy người thư thái, đầu óc thảnh thơi, có một cảm giác man mát nhè nhẹ chạy khắp cơ thể. Vậy để có buổi tập Thiền có kết quả cao thì người mới tập nên cần làm những việc gì.
1. Công tác chuẩn bị cho một buổi Thiền.
- Để có thể tĩnh tâm trong khi ngồi thiền thì trước tiên ta cần phải sắp xếp, hoàn thiện xong xuôi các công việc lặt vặt, đừng để đến khi ngồi thiền rồi ta mới chợt nhớ ra công việc (VD: ồ quên chưa tắt bếp ga, ồ quên chưa tắt vòi nước, ồ quên chưa cho đồ ăn vào tủ lạnh …. ) ta chỉ mất khoảng 10phút để kiểm tra và hoàn thiện hết những công việc nhỏ nhặt này. Còn đối với những công việc lớn thì ta nên có kế hoạch cho từng công việc. Chỉ mất 10 phút thôi là ta đã có thể “BUÔNG BỎ MỌI VIỆC”.
- Chuẩn bị chỗ ngồi Thiền : chuẩn bị chỗ ngồi thiền là rất quan trọng bởi vì ta sẽ có một không gian riêng tĩnh lặng, không (hoặc ít ) bị ảnh hưởng bởi các điều kiện ngoại cảnh như tiếng ồn, người đi qua lại, người lạ đến nhà … ta nên buông màn khi ngồi thiền để tránh ruồi, muỗi, và các loại côn trùng khác có thể ảnh hưởng đến ta trong quá trình tập thiền.
- Có nên sử dụng quạt điện khi ngồi thiền: Trên diễn đàn mọi người đã chia sẻ là không nên sử dụng quạt trong lúc ngồi thiền, nhưng với thời tiết nóng bức của mùa hè thì sẽ rất khó để ta có thể ngồi yên được, như cách tôi thường làm là tôi cho quạt thổi vào bức tường, và ta ngồi cách bức tường khoảng 1,5-2m, khi đó hơi gió sẽ lan tỏa đều trong căn phòng lúc đó không khí trong khu vực ngồi thiền lưu thông và gần giống với gió tự nhiên sẽ giúp ta cảm thấy thoải mái hơn. Một điều xin lưu ý là mọi người không nên cho quạt thổi trực tiếp vào người bởi vì nó sẽ làm khô da, làm ngạt hơi thở của ta ...
2. Chuẩn bị bài tập.
- Trước khi ngồi thiền ta nên xác định trước là hôm nay ta tập bài nào, đưa bài đó vào một danh sách riêng để khi nghe hết bài đó thì máy nghe nhạc sẽ dừng lại và không chuyển sang bài kế tiếp. tại sao lại cần như vậy: bởi vì có nhiều người tập sau khi ngồi nghe đến hết bài rồi nhưng vẫn muốn thả lỏng cơ thể thêm ít thời gian nữa hoặc là họ đang rơi vào trạng thái tĩnh tâm, lúc đó tất cả xung quanh nên yên lặng, nếu máy nghe nhạc phát bản nhạc kế tiếp có thể sẽ ảnh hưởng đến việc tĩnh tâm .
- Để buổi tập thiền hiệu quả hơn thì trước khi vào bài tập ta cũng nên ngồi thư giãn vài phút, việc này sẽ giúp cho cơ thể có thể làm quen được với môi trường thiền định của bài tập. (tốt nhất là ta nên mở bài nhạc nền của diễn đàn vì nhạc nền này rất hay và lắng đọng, tôi đã chuyển nó sang định dạng MP3 và bạn có thể download tại đây: http://www.mediafire.com/download/h1...d_KCTL.asf.mp3 )
- Bế ngũ quan – Buông bỏ mọi việc: sau khi đã chuẩn bị xong các mục trên thì ta chẳng còn gì phải bận tâm nữa và bạn có thể “Bế ngũ quan – buông bỏ mọi việc” được rồi.
3. Định tâm – gạt bỏ tạp niệm.
Gạt bỏ tạp niệm là một việc rất khó khăn với người tập thiền vì tạp niệm không là gì khác ngoài những vọng tưởng, những suy nghĩ miên man – thực chất thì tạp niệm chính là do sự hưng phấn của lớp vỏ não tạo nên sự kích thích các tế bào thần kinh, nó cũng giống như khi ta đi ngủ mà nằm mơ vậy. Để gạt bỏ tạp niệm thì không phải ai cũng làm được.
Bạn hãy thử theo một số cách này có thể nó sẽ là cách phù hợp với bạn:
- Quán tưởng theo lời dẫn và giai điệu nhạc của bài tập (Cách này đã được chia sẻ trên diễn đàn)
- Tìm chân tâm của mình: đừng cố dứt bỏ tạp niệm vì nếu bạn cố dứt bỏ thì cũng chính là ta đã phải suy nghĩ, vì vậy hãy cố gắng quan sát những tạp niệm phát sinh, hãy chấp nhận nó thì tự khắc nó sẽ hết, nói thì khó hiểu nhưng bạn hãy thử đọc một đoạn sau đây. “Trong ba nghiệp Thân, Khẩu, Ý thì Thân và Khẩu do Ý chỉ huy. Ý nghĩ tốt thân làm tốt miệng nói tốt, Ý nghĩ xấu thân làm xấu miệng nói xấu như vậy gốc tất cả do ý mà ra, Ý lặng thì ba nghiệp đồng thanh tịnh cho nên tu phải biết nắm ngay từ gốc, gốc đó Phật dạy chúng ta phải khéo nhìn, đừng để lầm lẫn phải thấy cho tường tận để rồi cố gắng dẹp cái giả để cho cái thật hiện bày.” ; “Trần Nhân Tông khi còn là Đông cung thái tử vua cha đã cho học đạo với Tuệ trung Thượng sỹ, khi học xong sắp trở về lãnh trách nhiệm của quốc gia Ngài mới hỏi Tuệ trung Thượng sỹ. Việc chủ yếu của Thiền Tông là gì? Tuệ trung Thượng sỹ liền đọc nguyên một câu chữ Hán: Phản quang tự kỷ bổn phận sự bất tùng tha đắc (Soi sáng lại chính mình là việc bổn phận chánh không từ bên ngoài mà được)” (Trích Hoa vô ưu tập – Phăng đi tìm cội nguồn của Phật : https://www.youtube.com/watch?v=-UikLHubj34 )
Vậy thì ta hãy đặt ý nghĩ vào trong lòng mình (Vùng Đan điền hạ), hãy thả lỏng cơ thể, quan sát hơi thở của mình, chỉ quan sát thôi, nếu tạp niệm phát sinh ta đừng lo lắng gì cả, hãy kệ nó và không bận tâm đến nó, ta lại trở về với lòng mình, quan sát hơi thở của mình, ta sẽ nhìn thấy những khoảng lặng của chính mình.
Cứ như thế ta không phải làm gì với tạp niệm cả, nó tự sinh ra thì cũng tự mất đi, ta chỉ cần ngồi thả lỏng quan sát hơi thở và trở về với lòng mình, trạng thái hư tĩnh sẽ xuất hiện và sẽ kéo dài thêm mỗi hôm một ít. Nếu chăm tập luyện thì ta sẽ không còn phải bận tâm với tạp niệm nữa.
* Ghi chú: với người tập khí công ta nên thở bụng*
* Chỉ việc ngồi thiền còn việc chữa bệnh thì trong bài luyện của Thầy NQT đã có thuốc và có cơ chế tự chữa bệnh rồi, chỉ cần ngồi tĩnh lặng thì cơ thể sẽ tiếp nhận được thuốc của Thầy một cách hiệu quả nhất*