Phân biệt bộ 3 Di Đà Tam Tôn và Thích Ca Tam Tôn
Nhìn hoa sen và nhành dương để nhận ra bộ ba đến từ Tây Phương
Khi đi chùa hoặc trong một số bức tranh, ảnh, tượng ta sẽ thấy có các bộ 3 nhưng có dáng gần giống nhau mà chưa thể phân biệt được cụ thể. Điển hình trong Phật giáo có hai bộ 3 đó là Di Đà tam tôn và Thích ca tam tôn.
Ta cần phân biệt hai bộ ba này để đứng trước họ còn gọi tên cho đúng, tránh tình trạng niệm Nam mô A Di Đà Phật trước Thích Ca Mâu Ni Phật (và ngược lại), hoặc đứng trước tượng Văn Thù bồ tát mà lại niệm Quán Thế Âm.
Đầu tiên, Phật A Di Đà là phụ trách Tây phương Cực lạc. Phật Thích Ca là phụ trách cõi ta bà (tức là cõi chúng ta đang sống).
Tiếp theo, căn cứ vào thực vật hay động vật đi cùng bộ ba các vị.
Bộ Di Đà tam tôn với thực vật đi kèm
Phật A Di Đà sẽ đi cùng hai vị bồ tát mang theo thực vật: Đại Thế Chí bồ tát cầm cành sen xanh đứng bên tay phải, Quán Thế Âm bồ tát cầm cành dương liễu (thêm cái bình nước cam lồ) đứng bên tay trái Phật. Đặc biệt cả hai vị bồ tát này trong các chùa của ta đều là hình dáng nữ, trông cũng rất giống nhau!
Về thực vật trên tay hai vị bồ tát này:
Bông sen xanh của Đại Thế Chí bồ tát mang biểu tượng kép: sen là biểu tượng cho sự vượt lên khỏi bùn nhơ, khổ não. Màu xanh là sự vượt lên khỏi… màu trắng, là sự tinh tấn trong tu tập, tức có phấn đấu chứ không phải hài lòng với sự tinh khôi mãi. Ước nguyện của Đại Thế Chí là giúp người ta vượt lên, có trí tuệ để đến với Phật và hiểu giáo lý Phật. Quả là thâm thúy, vì có rất nhiều người đến với Phật trong trạng thái u mê, đi chùa mà xin Phật cho con có nhiều tiền, cho con gặp lại được anh ấy, thậm chí cho bọn kia nó gặp quả báo! Hoặc có những người đến với Phật mà chỉ có hiền hiền nhưng nghĩ thế là đủ rồi, không phấn đấu nữa, và không bỏ sức tìm hiểu thêm những lời Phật gửi gắm.
https://live.staticflickr.com/65535/...958df991_c.jpg
Bộ ba Phật từ Tây Phương
Còn cành dương liễu của bồ tát Quán Thế Âm, người ta bảo đó là một thứ thực vật mềm dẻo, kiên trì, nhẫn nhịn. Ai đã thấy nhành liễu thì sẽ suy ra động tác rảy nước cam lồ của Bồ tát. Nước cam lồ không thể rót xuống đầu chúng sinh, chỉ rảy thôi. Cũng không thể dùng một thực vật khác như sen, như cỏ để rảy. Dương liễu là thứ thực vật thích hợp nhất để làm việc này.
Về mặt biểu tượng, chỉ có sự nhẫn nhịn, kiên trì (của dương liễu) mới thực hành bền bỉ được việc rảy nước cam lồ từ bi. Ở đời cũng thế, người tốt mà tính nóng đùng đùng thì không từ bi bền được, vừa mới nhân từ đó đã lại ác miệng đó, rồi lại hối hận, rồi lại chuộc lỗi. Muốn từ bi, ta phải có được phẩm chất mềm dẻo mà nhất quán của nhành dương liễu.
Không phải tượng nào hay tranh nào cũng vẽ y như trên, có khi không vị nào cầm sen hay cành dương liễu, lại có khi trông rõ ràng là bồ tát Quán Thế Âm mà lại cầm hoa sen (trắng, hồng). Làm sao phân biệt hai vị bồ tát như hai bà giống nhau như tạc đây?
Đến lúc ấy bạn cần nhìn lên đầu hai vị. Trên đầu của Đại Thế Chí bồ tát lại có… một bảo bình, trông lại rất giống bình nước cam lồ, trong khi trên đầu của Quán Thế Âm là một vị phật nho nhỏ, chính là Phật A Di Đà!
