-
Nhân tài như lá mùa xuân
Nhân tài như lá mùa xuân
Một thầy giáo dạy đại học đã kể cho sinh viên chúng tôi những chuyện rất hay về cách sử dụng nhân tài của các lãnh chúa Châu Âu thời cách mạng công nghiệp, một cậu chuyện đã để lại trong tôi ấn tượng sâu sắc, tôi vẫn nhớ đến tận ngày hôm nay. Thầy kể các quốc gia châu âu đã thực hiện được cuộc cách mạng công nghiệp thành công nhờ họ đã có một giai đoạn trọng dụng nhân tài của nhà nước và các tầng lớp quý tộc của châu âu. Nước Đức thời phục hưng là quốc gia bao gốm nhiều lãnh chúa, mỗi lãnh chúa cai quản 1 vùng đất. Lãnh chúa là người rất giàu có, tài sản của họ có thể ăn nhiều đời không hết, họ có tư duy làm sau để duy trì sự giàu có và thịnh vượng lâu dài cho con cháu. Các lãnh chúa đã biết cách coi trọng nhân tài, biết cách trọng dụng nhân tài
Thế kỷ 16, 17 khi châu âu xuất hiện nhiều nhà khoa học lớn đã có nhiều phát minh công nghệ giúp nâng cao năng xuất lao động, dựa vào máy móc công nghiệp đã tạo ra nhiều hàng hoá hơn cho xã hội. Xã hội giàu có, thịnh vượng không còn dựa vào sức lao động chân tay và đất đai như trước đây nữa. Châu âu đã xuất hiện hệ thống tư duy mới của giới lãnh chúa, các lãnh chúa cạnh tranh với nhau bằng cách làm thế nào mời được nhiều nhà khoa học vùng lãnh thổ của mình sinh sống và làm việc. Các lãnh chúa bỏ ra nhiều tiền của cung cấp cho nhà khoa học xây dựng hệ thống phòng nghiên cứu, phòng thí nghiệm, xây dựng hệ thống nuôi dạy và đào tạo nhân tài…
Các lãnh chúa xây dựng hệ thống bản đồ nhân tài khắp châu âu cho mình, họ cử người đi tìm kiếm, đi mời gọi nhân tài từ khắp châu về sinh sống và làm việc trên vùng đất của họ. Đây là tầm nhìn chiến lược của các lãnh chúa…
Từ đầu tư của các lãnh chúa, nhà khoa học đã tạo ra nhiều phát minh công nghệ, máy móc sản xuất mới. Có công nghệ và máy móc thì lãnh chúa sẽ tạo ra nhiều hàng hoá có giá trị đến bán đi khắp châu âu, điển hình các lãnh chúa của nước Đức đã giàu có hơn rất nhiều lãnh chúa của các quốc gia Châu Âu khác vẫn sản xuất hàng hoá dựa vào lao động và tài nguyên đất đai
Các lãnh chúa càng trọng dụng nhân tài, tạo môi trường cho nhân tài huy tài năng thì càng có nhiều nhân tài tìm đến hợp tác và định cư lâu dài ở vùng đất của lãnh chúa, lãnh chúa càng ngày càng giàu có
Một câu chuyện nữa về trọng nhân tài trong lĩnh vực nghệ thuật. Các hoạ sỹ nổi tiếng đương đại đều được các lãnh chúa tìm và mời về làm việc cho họ. Lãnh chúa cung cấp tài chính và nhà cửa ở mức tối đa để các hoạ sỹ tài năng không phải lo kiếm ăn hàng ngày, hoạ sỹ tập trung vào việc thể hiện tài năng qua các bức hoạ để đời. Lãnh chúa và các hoạ sỹ có chính sách hợp tác, hoạ sỹ vẽ 10 bức tranh thì có 5 bức thuộc sở hữu của hoạ sỹ, 5 bức thuộc sở hữu của lãnh chúa. Lãnh chúa đem 5 bức tranh của hoạ sỹ tài năng đi cất dữ…có thể 100 đến 200 năm sau con cháu của họ mới đem ra đấu giá. Đến lúc này các bức tranh đã trở thành một tài sản vô cùng giá trị
Tư duy đầu từ vào nhân tài công nghệ của các lãnh chúa châu âu đã mang lại thịnh vượng cho lãnh chúa và con cháu của họ đến tận ngày hôm nay. Tư duy đầu tư vào nhân tài công nghệ của các lãnh chúa là nền móng để tạo dựng ra các quốc gia châu âu hùng mạnh từ thế kỷ 18 đến tận ngày hôm nay
Nhân tài như lá mùa xuân
Tôi đã đọc đi đọc lại nhiều lần bài ’Quan điểm trọng nhân tài’ của Thầy Huệ Tâm. Thầy viết nhân tài phải như lá mùa xuân, phải tạo ra môi trường mùa xuân thì lá mời đâm chồi nẩy lộc. Nhân tài phải nhiều như lá mùa xuân thì mới đủ số lượng nhân tài, mật độ nhân tài để cùng nhau hợp tác để tạo ra các công nghệ mới cho xã hội
Nhân tài của Việt Nam phải đoàn kết thì mới tạo ra nền tảng mới cho dân tộc, cho đất nước…Việt nam phải trở thành cường quốc về công nghệ, cường quốc về kinh tế, một quốc gia có vị thế xứng đáng trên trường quốc tế
Thầy Huệ Tâm có viết
Với chúng tôi cái phương châm hành động, phương châm sống của chúng tôi có mấy chữ thôi: Yêu Thương – Hợp Lý - Đoàn Kết – Sức Mạnh. Tôi muốn đem cái lẽ sống ấy, cái mong muốn của chúng tôi về cho trần tục mà trước hết là về cho Đại Việt. Cũng chỉ là một sự thử nghiệm thôi cũng chưa dám khẳng định nhưng mà một mình tôi thì cũng không làm được. Tôi rất muốn có những người tâm huyết, những người có tài có đức thật sự và cũng có mong muốn giống như tôi ngồi lại với nhau xem, trước hết những người đó có đoàn kết được với nhau không, thứ hai những người đó khi làm việc cho dân tộc thì sẽ làm như thế nào?
Người tài Việt Nam phải làm việc cho dân tộc Việt Nam, phải làm rạng danh dân tộc Việt, đây là nhiệm vụ phải làm, phải làm cho bằng được. Để làm được việc lớn trên sẽ cần 1 thế hệ doanh nhân và chính trị gia có tư duy trọng dụng nhân tài, thực sự coi trọng nhân tài. Một thế hệ chấp nhận hy sinh lợi ích riêng, đoàn kết vì mục tiêu lớn của dân tộc của đất nước
Thành công bắt đầu tư những bước đi nhỏ, vững chắc…Mỗi học trò của Thầy Huệ Tâm sẽ phải suy nghĩ để tìm con đường đi cho chính mình, tổ chức của mình và cùng thực hiện sứ mệnh vì dân tộc vì đất nước Đại Việt hùng mạnh
Đế chế công nghệ số
Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị các nhà khoa học thực hiện trách nhiệm, sứ mệnh của đội ngũ trí thức, nhà khoa học để Việt Nam bắt kịp, tiến cùng, bứt phá vượt lên chính mình phấn đấu đứng đầu khu vực và top đầu thế giới
Đề nghị được Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra trong buổi gặp gỡ đại biểu trí thức, nhà khoa học, sáng 30/12 tại Hà Nội
Đề cao vai trò của đội ngũ tri thức, nhà khoa học trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, ông khẳng định trí thức và nhà khoa học luôn là lực lượng tiên phong trong việc khai sáng dân trí, xây dựng lý luận cách mạng và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào thực tiễn
Ông nhắc đến việc các kỹ sư Việt Nam thiết kế, chế tạo thành công nhiều chủng loại sản phẩm, thiết bị đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, thay thế nhập khẩu với giá thành cạnh tranh, góp phần tăng tỷ lệ nội địa hóa thiết bị, giảm nhập khẩu. Đội ngũ trí thức ở các viện nghiên cứu, tập đoàn, doanh nghiệp cơ khí chế tạo đã có đủ năng lực làm tổng thầu các công trình lớn hàng tỷ USD. Một số lĩnh vực như ghép tạng, công nghệ tế bào gốc, y học hạt nhân, nội soi can thiệp, điện quang can thiệp, vắc-xin và sinh phẩm, Việt Nam đã ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới
"Ứng dụng công nghệ mới đã giúp chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, tăng giá trị sản xuất, đưa Việt Nam vào nhóm các nước xuất khẩu hàng đầu thế giới về gạo, cà phê, hạt tiêu, điều, cao su", ông nói
Tuy nhiên, Tổng Bí thư cũng đánh giá việc thực hiện sứ mệnh của đội ngũ trí thức, nhà khoa học "còn nhiều hạn chế so với kỳ vọng và đầu tư"
Theo Tổng Bí thư, số công trình, sáng chế được công bố trên thế giới còn ít, chưa có nhiều sáng tạo, phát kiến mang tính bứt phá. Chưa nhiều các công trình sáng tạo lớn; chưa có nhiều tập thể khoa học mạnh, có uy tín ngang tầm khu vực và thế giới; hoạt động nghiên cứu khoa học còn chưa xuất phát, chưa đáp ứng yêu cầu nóng bỏng của thực tiễn của đời sống xã hội. Nhân tố tinh hoa và hiền tài chưa nhiều, chuyên gia đầu ngành còn thiếu hụt nghiêm trọng; đội ngũ kế cận chưa thực sự được quan tâm vun đắp, bồi dưỡng; đóng góp của đội ngũ trí thức đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước còn khiêm tốn, chưa tương xứng
Trước 200 đại biểu là các trí thức, nhà khoa học hội nghị, Tổng Bí thư đề nghị các nhà khoa học nỗ lực thực hiện cho được trách nhiệm, sứ mệnh của đội ngũ trí thức, nhà khoa học trong giai đoạn mới nhằm đạt mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam là nước phát triển, có thu nhập cao
"Trong đó, sớm phấn đấu đến năm 2030 phải có 100 phát minh, sáng chế, công trình khoa học trong bảng xếp hạng của khoa học thế giới", ông nói. Ngoài ra, ít nhất ba tạp chí khoa học của Việt Nam đạt trình độ khu vực và trên thế giới
Đến năm 2045, mục tiêu đặt ra là đội ngũ trí thức Việt Nam đứng đầu khu vực, thuộc top đầu thế giới; có hàng trăm nhà khoa học có ảnh hưởng trên thế giới, đạt các giải thưởng quốc tế trên các lĩnh vực. Theo ông, các trí thức, nhà khoa học phải là lực lượng nòng cốt để đưa Việt Nam đứng vào nhóm ba nước dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo; nhóm 50 nước đứng đầu thế giới về năng lực cạnh tranh số và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử; tối thiểu có 5 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các cường quốc công nghệ vào năm 2030
Đến năm 2045 Việt Nam là một trong những trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới; thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; có hạ tầng công nghệ số tiên tiến, hiện đại, dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng ngang tầm các "đế chế công nghệ số"
Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị mới đây sẽ là động năng mới cho đội ngũ tri thức, nhà khoa học, đề nghị họ nghiên cứu, tập trung sớm triển khai. Tổng Bí thư cho biết trước tết sẽ tổ chức hội nghị triển khai Nghị quyết 57 này
Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng đề nghị chính quyền các cấp, cần đổi mới mạnh mẽ đào tạo, tuyển chọn, sử dụng, trọng dụng trí thức, nhà khoa học, phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới
"Ngay trong nửa đầu năm 2025 sẽ rà soát, đánh giá, ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa", ông nói
Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng đề nghị cần quan tâm giáo dục đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức, nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn kết chặt chẽ giữa các trung tâm khoa học, các viện nghiên cứu, nhà trường với các doanh nghiệp và ngược lại
Nhắc đến việc có nhà khoa học phải cắm sổ đỏ gia đình để phục vụ đam mê, ông cho rằng "phải có cơ chế hỗ trợ nhà khoa học, trí thức", ngoài ra cũng "không thể để đề tài nghiên cứu trong ngăn tủ được", mà cần chuyển giao cho doanh nghiệp, từ đó tăng nâng cao năng suất lao động
Tại sự kiện, các nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, y tế, trí tuệ nhân tạo, đến từ các trường đại học, doanh nghiệp, viện nghiên cứu cũng trình bày nhiều vấn đề còn tồn tại, ảnh hưởng đến việc nghiên cứu, như các thủ tục, cơ chế khiến các nhà khoa học không có nhiều thời gian làm việc chuyên môn, họ cũng gặp khó về nguồn lực đầu tư, về việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn. Ngoài ra, nhiều đề xuất mới cũng được đưa ra để phát triển ngành khoa học công nghệ Việt Nam
TS Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ đề xuất nghiên cứu mô hình tổng công trình sư cho các dự án lớn, trong bối cảnh Việt Nam có nhiều dự án như đường sắt cao tốc Bắc Nam, điện hạt nhân
Theo ông Quân, tổng công trình sư sẽ là các nhà khoa học có uy tín, có trình độ và có khả năng tập hợp những người giỏi nhất. Khi đó, họ có thể nhận nhiệm vụ từ Nhà nước, tập hợp những người giỏi nhất trong lĩnh vực đó để cùng làm, bao gồm cả những nhà khoa học trong nước và nước ngoài. "Từng bước, họ sẽ sáng tạo ra công nghệ của Việt Nam và sẽ làm được những dự án về công nghệ lớn. Như vậy nền khoa học công nghệ Việt Nam có vị trí trong bảng xếp hạng của thế giới", ông Quân nói
