Hạnh An
14-06-2018, 16:12
Trong một lần được theo Thầy đi làm việc giải trùng tang cho một gia đình ở Hà Đông, chúng tôi bất ngờ được chứng kiến một sự việc hy hữu. Đó là sau khi hiển linh, giúp giải hạn trùng tang thì Quang Biểu Bồ Tát có lời nhắc gia chủ rằng: “Thành tâm thì thành hưởng! Chỉ lấy miệng mà nói thì phúc phần chẳng hưởng được bao lâu. Hãy thật tâm cho đúng với sức của mọi người!”.
Tôi cứ nghĩ tại sao QBBT lại nói như thế?. Tuy hôm đó đúng là gia chủ cũng có đôi điều sơ xuất nhưng theo tôi đó không phải là lý do chính vì tôi được biết các Cụ cũng đâu có đòi hỏi mâm cao cỗ đầy hay sử dụng lễ vật nhiều mà người trần tục dâng cúng. Với bản chất từ bi của nhà Phật thì các Cụ sẽ không chấp, không câu nệ việc đó. Có lẽ BT nhìn thấu những điều gì đó trong suy nghĩ của người trần tục chưa đúng,chưa phù hợp nên có lời dạy bảo, cảnh tỉnh, nhắc nhở chung đối với mọi người về những hành xử trong cuộc sống.
Chữ “Thành” có nhiều ý nghĩa. Người ta hay đi xin chữ Thành với ý Thành trong hoàn thành, làm việc gì cũng trọn vẹn, thành công. Tuy nhiên, trong câu này nó mang nghĩa là thực, là tình cảm chân thật, xuất phát tự đáy lòng.
Còn “Tâm” là những suy nghĩ, tình cảm, nhận thức; một khái niệm trừu tượng nhưng lại luôn hiện hữu trong mỗi con người với các mức độ tốt xấu khác nhau:“Có tâm, ai chẳng có tâm. Tâm đen, tâm trắng, tâm vàng, tâm nâu” – Thơ Thầy NNTT. Cũng như giáo lý của Nhà Phật nhắc nhở người tu tập là Vạn sự quy tâm:
“ Tâm lệch lạc thì cuộc sống nghiêng ngã đảo điên; Tâm gian dối thì cuộc sống bất an; Tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù; Tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui;Tâm tham lam thì cuộc sống dối trá…Thân xác không tim thì thân xác chết, làm người không có tâm thì cuộc sống chỉ có hận thù.
Cho nên, ta không những đem tâm của mình đặt ngay trên ngực để yêu thương, mà còn:Đặt trên tay để giúp đỡ người khác; Đặt trên mắt để nhìn thấy nỗi khổ của tha nhân; Đặt trên chân để mau mắn chạy đến với người cùng khổ; Đặt trên môi để nói lời an ủi với người bất hạnh; Đặt trên tai để biết nghe lời than trách, góp ý của người khác; Đặt trên vai để biết chịu trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm với mọi người.”
Như vậy, sự thành tâm trong suy nghĩ cần phải được thể hiện bằng những hành động cụ thể trong những hoàn cảnh khác nhau.
Tâm sáng, ý thành khi dâng lễ là điều cần thiết, được thể hiện bằng việc chuẩn bị chu đáo cho một buổi lễ, bằng thái độ thành kính khi dâng hương chứ không phải ở mâm cao cỗ đầy, không phải ở giá trị vật chất. Còn khi đi lễ chùa, đó là chốn thanh tịnh, chỉ cần “tâm xuất là Phật đã chứng”, có nghĩa là chỉ cần có lòng hướng thiện, đến bằng một tấm lòng thôi là đã trọn vẹn rồi. Vì Thầy NNTT đã viết:“Sự linh thiêng của một ngôi chùa không phụ thuộc chùa đó to hay nhỏ, nhiều tượng hay ít tượng mà phụ thuộc vào việc Phật có về nhập tượng và thường xuyên về làm việc hay không. Việc này lại không phụ thuộc vào nhà chùa tổ chức hô thần nhập tượng có to không, lễ lạt hàng ngày có đủ lớn không? Phật chỉ về và thường xuyên về làm việc tại chùa khi người đứng ra tổ chức xây dựng chùa rất thành tâm, và không có động cơ xấu. Những người đến chùa lễ Phật hàng ngày cũng phải rất thành tâm, đến chùa để xin được học những điều tốt đẹp từ Phật chứ không phải cầu xin buôn một bán mười ... Và còn một điều rất quan trọng là Sư trụ trì và những sư ở chùa đó phải có một trái tim hướng Phật cũng như phải đủ đức độ và tài năng.”
Còn trong đời thường, “Tâm” được hiểu nôm na là tấm lòng. Sự thành tâm thể hiện ở chỗ dù trong mối quan hệ nào, con người sống với nhau cũng cần có một tấm lòng, đối xử tốt với nhau, sống tử tế với nhau. Nhất quán, chính trực trong suy nghĩ, lời nói, hành động, đối xử với mọi người bằng tấm lòng ngay thẳng, tôn trọng lẫn nhau, biết kính trên nhường dưới là làm những việc nhằm duy trì đạo lý, lẽ phải. hoàn thiện bản thân.
Quả của sự thành tâm là gì? "Thành tâm thì thành hưởng". Đó là khi một người có những nhận thức đúng đắn, tình cảm chân thực và có những hành vi ứng xử đẹp và phù hợp, thì xứng đáng được nhận, được hưởng những thành quả tốt đẹp. Đơn cử một ví dụ mà tôi được biết: có một ngôi chùa ở Vĩnh Phúc mà dân trong vùng tự nguyện cắt cử nhau đến dọn dẹp, chăm sóc. Họ làm những việc đó một cách chỉn chu với cả tấm lòng thành. Sau nhiều năm, chính bản thân họ cảm thấy điều mình được hưởng lớn nhất không phải là giá trị vật chất mà là những điều quan trọng và ý nghĩa hơn thế, là được bề trên độ trì, dạy bảo, gia đình yên ổn, hạnh phúc, con cái không sa ngã hư hỏng, học hành đến nơi đến chốn, tìm được công ăn việc làm tốt…..
Nhưng nếu biết nói những điều rất đúng, rất hay mà lối hành xử lại không như những gì đã nói thì đó chỉ là lời nói suông, không thể gọi là thành tâm, thực tâm được. Khi đó khó mà được nhận những điều tốt lành hoặc có may mắn, có phúc mà được hưởng cũng sẽ không bền. Đó chính là: “chỉ lấy miệng mà nói thì phúc phần chẳng hưởng được bao lâu”.
Thông điệp cuối: “Hãy thật tâm cho đúng với sức của mọi người!” như lời nhắc mỗi người hãy sống một cách ngay thật, không giả dối với mọi người và với chính mình. Thể hiện và hành xử theo nhận thức đúng và phù hợp với khả năng của mình. Và xin bề trên độ trì, dạy bảo để có nhận thức tốt, đúng đắn, dẫn dắt cho những hành vi ứng xử ngày càng tốt, càng hoàn thiện.
Con xin cảm ơn Thầy, cảm ơn bề trên đã dạy bảo, cho chúng con có thêm những trải nghiệm, những bài học quý giá.
/
Tôi cứ nghĩ tại sao QBBT lại nói như thế?. Tuy hôm đó đúng là gia chủ cũng có đôi điều sơ xuất nhưng theo tôi đó không phải là lý do chính vì tôi được biết các Cụ cũng đâu có đòi hỏi mâm cao cỗ đầy hay sử dụng lễ vật nhiều mà người trần tục dâng cúng. Với bản chất từ bi của nhà Phật thì các Cụ sẽ không chấp, không câu nệ việc đó. Có lẽ BT nhìn thấu những điều gì đó trong suy nghĩ của người trần tục chưa đúng,chưa phù hợp nên có lời dạy bảo, cảnh tỉnh, nhắc nhở chung đối với mọi người về những hành xử trong cuộc sống.
Chữ “Thành” có nhiều ý nghĩa. Người ta hay đi xin chữ Thành với ý Thành trong hoàn thành, làm việc gì cũng trọn vẹn, thành công. Tuy nhiên, trong câu này nó mang nghĩa là thực, là tình cảm chân thật, xuất phát tự đáy lòng.
Còn “Tâm” là những suy nghĩ, tình cảm, nhận thức; một khái niệm trừu tượng nhưng lại luôn hiện hữu trong mỗi con người với các mức độ tốt xấu khác nhau:“Có tâm, ai chẳng có tâm. Tâm đen, tâm trắng, tâm vàng, tâm nâu” – Thơ Thầy NNTT. Cũng như giáo lý của Nhà Phật nhắc nhở người tu tập là Vạn sự quy tâm:
“ Tâm lệch lạc thì cuộc sống nghiêng ngã đảo điên; Tâm gian dối thì cuộc sống bất an; Tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù; Tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui;Tâm tham lam thì cuộc sống dối trá…Thân xác không tim thì thân xác chết, làm người không có tâm thì cuộc sống chỉ có hận thù.
Cho nên, ta không những đem tâm của mình đặt ngay trên ngực để yêu thương, mà còn:Đặt trên tay để giúp đỡ người khác; Đặt trên mắt để nhìn thấy nỗi khổ của tha nhân; Đặt trên chân để mau mắn chạy đến với người cùng khổ; Đặt trên môi để nói lời an ủi với người bất hạnh; Đặt trên tai để biết nghe lời than trách, góp ý của người khác; Đặt trên vai để biết chịu trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm với mọi người.”
Như vậy, sự thành tâm trong suy nghĩ cần phải được thể hiện bằng những hành động cụ thể trong những hoàn cảnh khác nhau.
Tâm sáng, ý thành khi dâng lễ là điều cần thiết, được thể hiện bằng việc chuẩn bị chu đáo cho một buổi lễ, bằng thái độ thành kính khi dâng hương chứ không phải ở mâm cao cỗ đầy, không phải ở giá trị vật chất. Còn khi đi lễ chùa, đó là chốn thanh tịnh, chỉ cần “tâm xuất là Phật đã chứng”, có nghĩa là chỉ cần có lòng hướng thiện, đến bằng một tấm lòng thôi là đã trọn vẹn rồi. Vì Thầy NNTT đã viết:“Sự linh thiêng của một ngôi chùa không phụ thuộc chùa đó to hay nhỏ, nhiều tượng hay ít tượng mà phụ thuộc vào việc Phật có về nhập tượng và thường xuyên về làm việc hay không. Việc này lại không phụ thuộc vào nhà chùa tổ chức hô thần nhập tượng có to không, lễ lạt hàng ngày có đủ lớn không? Phật chỉ về và thường xuyên về làm việc tại chùa khi người đứng ra tổ chức xây dựng chùa rất thành tâm, và không có động cơ xấu. Những người đến chùa lễ Phật hàng ngày cũng phải rất thành tâm, đến chùa để xin được học những điều tốt đẹp từ Phật chứ không phải cầu xin buôn một bán mười ... Và còn một điều rất quan trọng là Sư trụ trì và những sư ở chùa đó phải có một trái tim hướng Phật cũng như phải đủ đức độ và tài năng.”
Còn trong đời thường, “Tâm” được hiểu nôm na là tấm lòng. Sự thành tâm thể hiện ở chỗ dù trong mối quan hệ nào, con người sống với nhau cũng cần có một tấm lòng, đối xử tốt với nhau, sống tử tế với nhau. Nhất quán, chính trực trong suy nghĩ, lời nói, hành động, đối xử với mọi người bằng tấm lòng ngay thẳng, tôn trọng lẫn nhau, biết kính trên nhường dưới là làm những việc nhằm duy trì đạo lý, lẽ phải. hoàn thiện bản thân.
Quả của sự thành tâm là gì? "Thành tâm thì thành hưởng". Đó là khi một người có những nhận thức đúng đắn, tình cảm chân thực và có những hành vi ứng xử đẹp và phù hợp, thì xứng đáng được nhận, được hưởng những thành quả tốt đẹp. Đơn cử một ví dụ mà tôi được biết: có một ngôi chùa ở Vĩnh Phúc mà dân trong vùng tự nguyện cắt cử nhau đến dọn dẹp, chăm sóc. Họ làm những việc đó một cách chỉn chu với cả tấm lòng thành. Sau nhiều năm, chính bản thân họ cảm thấy điều mình được hưởng lớn nhất không phải là giá trị vật chất mà là những điều quan trọng và ý nghĩa hơn thế, là được bề trên độ trì, dạy bảo, gia đình yên ổn, hạnh phúc, con cái không sa ngã hư hỏng, học hành đến nơi đến chốn, tìm được công ăn việc làm tốt…..
Nhưng nếu biết nói những điều rất đúng, rất hay mà lối hành xử lại không như những gì đã nói thì đó chỉ là lời nói suông, không thể gọi là thành tâm, thực tâm được. Khi đó khó mà được nhận những điều tốt lành hoặc có may mắn, có phúc mà được hưởng cũng sẽ không bền. Đó chính là: “chỉ lấy miệng mà nói thì phúc phần chẳng hưởng được bao lâu”.
Thông điệp cuối: “Hãy thật tâm cho đúng với sức của mọi người!” như lời nhắc mỗi người hãy sống một cách ngay thật, không giả dối với mọi người và với chính mình. Thể hiện và hành xử theo nhận thức đúng và phù hợp với khả năng của mình. Và xin bề trên độ trì, dạy bảo để có nhận thức tốt, đúng đắn, dẫn dắt cho những hành vi ứng xử ngày càng tốt, càng hoàn thiện.
Con xin cảm ơn Thầy, cảm ơn bề trên đã dạy bảo, cho chúng con có thêm những trải nghiệm, những bài học quý giá.
/